Cerkiew św. Michała Archanioła w Brunarach
![]() | |||||||||||||||
cerkiew parafialna | |||||||||||||||
![]() | |||||||||||||||
Państwo |
| ||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Województwo | |||||||||||||||
Miejscowość | Brunary | ||||||||||||||
Wyznanie | |||||||||||||||
Kościół | |||||||||||||||
Parafia | |||||||||||||||
Wezwanie | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| |||||||||||||||
Położenie na mapie gminy Uście Gorlickie ![]() | |||||||||||||||
Położenie na mapie Polski ![]() | |||||||||||||||
Położenie na mapie województwa małopolskiego ![]() | |||||||||||||||
Położenie na mapie powiatu gorlickiego ![]() | |||||||||||||||
![]() | |||||||||||||||
|
Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO | |
![]() | |
Państwo |
|
---|---|
Typ | kulturowy |
Spełniane kryterium | III, IV |
Numer ref. | 1424 |
Region[b] | Europa i Ameryka Północna |
Historia wpisania na listę | |
Wpisanie na listę | 2013 |
Cerkiew św. Michała Archanioła w Brunarach – dawna greckokatolicka cerkiew, obecnie kościół w Brunarach.
Znaczenie
W 2013 została wpisana na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO wraz z innymi drewnianymi cerkwiami w Polsce i na Ukrainie. Znajduje się na szlaku architektury drewnianej województwa małopolskiego.
-
Elewacja południowa -
Elewacja wschodnia -
Elewacja północna
Historia
Pierwsza cerkiew w Brunarach została wzniesiona po 1616, kiedy we wsi powstała parafia unicka. Nowa świątynia powstała w 1653, zaś współczesna cerkiew – w XVIII stuleciu. W 1831 została przebudowana i powiększona. Dawne prezbiterium połączono z nawą, dostawiając nowe, trójbocznie zamknięte, zaś całość pokryto nowym dachem. Po Akcji „Wisła” cerkiew została przejęta przez Kościół łaciński. Obecnie cerkiew jest użytkowana jako kościół rzymskokatolickiej parafii Najświętszej Maryi Panny Wniebowziętej w Brunarach należącej do dekanatu Ropa diecezji tarnowskiej.
-
Od strony zachodniej -
-
Architektura
Cerkiew w Brunarach jest cerkwią łemkowską, trójdzielną. Nad przedsionkiem wznosi się wieża z hełmem zwieńczonym kutym krzyżem. Podobne hełmy znajdują się ponad nawą i prezbiterium. We wnętrzu znajduje się barokowy, osiemnastowieczny ikonostas. W cerkwi zachowała się polichromia, pokrywająca całość stropu i wewnętrznych ścian obiektu, wykonywana etapami między XVIII i XIX wiekiem, utrzymana w błękitnej tonacji barwnej, z motywem winorośli. Oprócz ołtarza głównego z XVII w. w cerkwi znajdują się dwa ołtarze boczne z wieku XVIII. Znajdują się w nich ikony Matki Bożej oraz Przemienienia Pańskiego.
-
Elewacja frontowa -
Sanktuarium -
Przy świątyni znajduje się nagrobek księdza Antoniego Pohoreckiego, proboszcza brunarskiego w latach 1932-1940[2].
Przypisy
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 31 marca 2024 .
- ↑ napis na nagrobku in situ
Bibliografia
- G. i Z. Malinowscy, E. i P. Marciniszyn, Ikony i cerkwie. Tajemnice łemkowskich świątyń, Carta Blanca, Warszawa 2009, ISBN 978-83-61444-15-2
- p
- d
- e
- p
- d
- e
|